“Als tiener fietste ik al achter brandweerwagens aan”
“En nu stoppen we. Want als je mij de kans geeft, kan ik nog wel drie weken doorvertellen.” Twan van der Velden lacht als hij Gerard Verbossen de hand schudt. Na een kleine anderhalf uur sluiten de twee hun dialoog af, met als onderwerp Twans grote passie: de brandweer.
Twan is commandant van brandweerpost Uden, onderdeel van Veiligheidsregio Brabant-Noord. “Binnen die regio dienen we zo’n 700.000 mensen”, vertelt Twan. “Dat doen we met in totaal een kleine duizend brandweermensen. Hier in Uden hebben we het geluk van veel bedrijvigheid, en dus ook van veel nieuwe aanwas. Momenteel hebben we formeel zelfs overcapaciteit, nog los van de lijst van mensen die graag als vrijwilliger willen aansluiten. Voor ons erg belangrijk, om de paraatheid te garanderen op de langere termijn. Zeker de mensen die 24/7 inzetbaar zijn: daarmee hebben we goud in handen.”
Twan reageert op twee thema’s die Gerard hem voorlegt:
Brandweer
“Een heel mooi, breed vak, dat me ontzettend dierbaar is.”
Wat zet jou in vuur en vlam?
“Als we erin slagen om door onze interventie een brand te controleren. Zodat bewoners hun huis kunnen behouden, of een ondernemer zijn bedrijf. Slagen we daarin, dan geeft dat een enorme kick.”
Bezeten
Twan lacht veelbetekenend als Gerard hem vraagt naar zijn tijd bij de brandweer. “Ik zit er al zevenendertig jaar bij”, vertelt hij. “Ook daarvoor, als tiener, was ik al bezeten van de brandweer. Als de sirene ging, fietste ik als jonge jongen achter de brandweerwagens aan. En de verhalen die ik hoorde, bijvoorbeeld als mijn vader Theo, die smid was bij Snijders Metaal, auto’s of gereedschap voor de brandweer repareerde… Geweldig. Het was het avontuur dat me al op jonge leeftijd trok. En nog steeds trouwens. Als ik ’s morgens naar mijn werk ga, weet ik nooit wat de dag in petto heeft. Vraag het iedere andere brandweerman of -vrouw: het brandweervirus zit hem in het voortdurende onvoorspelbare. En: een verschil maken voor mensen en dieren.”
Dienstbaarheid
Die dienstbaarheid is voor Gerard aanleiding om door te vragen. Waar zit hem dat precies in? Twan neemt de tijd voor zijn antwoord, en kan het zelfs dan niet volledig grijpen. “Het zit er gewoon in. We geven nu eenmaal graag, we zijn het gewend om klaar te staan voor anderen, zonder ons af te vragen waarom. Het is een automatisme, we doen het gewoon. Voorwaarde is wel dat je er fris in staat, anders houd je het niet vol. En daar hoort ook een stabiel thuisfront bij. Alleen als je privé lekker in je vel zit, kun je hier presteren.”
Preventie
Ook in de voorlichtende sfeer is Twan actief. Hij bezoekt bijvoorbeeld graag bedrijven, om medewerkers bewust te maken van brandveiligheid. “Je kunt wel allerlei regels opleggen – en met goede maatregelen kun je heel veel branden voorkomen – maar preventie zit ook in het uitleggen waaróm. We zeggen wel eens: ‘Brand, je moet er niet aan denken – of juist wel’.”
Uitdagingen
Dat Twan met passie spreekt over zijn vak, dat ondervindt Gerard aan den lijve. De Udense commandant vertelt honderduit over blusvoertuigen en grootwatertransporten (uitgerust met slangen die een kleine 8.000 liter water per minuut verplaatsen), over branden, verkeers- en bedrijfsongevallen, liftopsluitingen, en het bijstaan van hulpdiensten, bijvoorbeeld als tilassistentie voor ambulancepersoneel. Of over groeiende uitdagingen in het brandweervak, zoals de opmars van zonnepanelen, of de toename van het aantal elektrische auto’s. “Een elektrische auto kun je niet
zomaar blussen”, aldus Twan. “Want er komt veel teveel energie vrij. Zo’n auto moeten we onderdompelen in water, waarvoor we een speciale container en takelwagen inzetten. Een andere uitdaging: restspanning, zoals op brandende zonnepanelen. We hebben speciale handschoenen en gereedschappen om die panelen aan te pakken, zodat de elektrische lading ons niet treft. Al dat soort zaken maakt ons werk enorm uitdagend en een stuk diepgaander dan veel mensen verwachten.”
Altijd paraat
En heb je, als je passie met je DNA is verweven, nog tijd voor hobby’s? Een legitieme vraag, waar Gerard een duidelijk antwoord op krijgt. “Ik breng graag tijd door met mijn vrouw, mijn kinderen en onze kleinkinderen. Ook heb ik een fijne vriendengroep, ga ik graag naar PSV en ben ik actief bij De Knoerissen. Genoeg te doen dus! Maar als de plicht roept, laat ik alles uit mijn handen vallen. Dan sta ik klaar, daar waar het nodig is.”
